Voor een heleboel paarden is deze periode van het jaar er een van veranderingen: voor een groot aantal betekent het teruggaan van de paddock of weide naar stal. Daarnaast slaat het weer duidelijk om; na een lange bloedhete zomer is het nu toch echt koud geworden. De zomervacht wordt ingeruild voor een wintervacht of paarden worden geschoren en al dan niet onder dekens gehouden.
Luchtwegproblemen en wat je kan doen
Dit alles geeft een zekere daling van de weerstand en dat is te merken: je hoort veel klachten van paardeneigenaren over gezondheidsproblemen bij hun paard zoals mok, koliek, virusinfecties en luchtwegaandoeningen. Over die luchtwegproblemen is al veel geschreven en het vereist vaak wat inspanning van de eigenaar of verzorger om de omstandigheden voor een paard met deze klachten te verbeteren. Maar een paard heeft zuurstof nodig, net als een mens, om goed te kunnen functioneren. Een van de grootste irritaties voor paarden met luchtwegproblemen is stof. En ja, dat is inderdaad overal, zeker in stallen. Ook ammoniak lucht van de urine van paarden is niet goed voor paarden, dus regelmatig uitmesten is een must voor paarden die problemen hebben met de luchtwegen. Bodembedekking aanpassing is vaak lastig en wordt niet overal mogelijk gemaakt door stal eigenaren. Ventilatie is net zo belangrijk, natuurlijk zonder dat paarden op de tocht komen te staan. Een bovenluik naar buiten is natuurlijk nog mooier, of een stal met uitloop. Hierdoor hoeft het paard niet de hele dag alle stofdeeltjes in te ademen die in de bodembedekkers zitten: stro, en zeker opstrooien is niet goed voor het paard. Die stofdeeltjes bevatten namelijk ook veel schimmels, schimmelsporen en bacteriën die op hun beurt weer een allergische reactie kunnen veroorzaken. Droog hooi kan voor een aantal paarden ook net teveel (stof) irritatie geven en kan worden verbeterd door het hooi nat te maken.
Symptomen
Een paard met luchtwegproblemen kan verschillende symptomen laten zien. Soms beginnen klachten met hoesten of neusuitvloeiing. Vaak zie je ook een verminderd uithoudingsvermogen en als ze erg benauwd worden, zie je de buik meebewegen in de ademhaling. Schakel een dierenarts in als je deze symptomen bij jouw paard ziet!
Hoe werkt het nou precies met de luchtwegen?
De luchtwegen van een paard bestaan voorste en achterste luchtwegen, waarbij de voorste luchtwegen bestaan uit neusgang en luchtpijp. De achterste luchtwegen uit bronchiën, bronchiolen, longblaasjes en longen. De zuurstofrijke lucht komt in de longen terecht via de neusholte, keel en luchtpijp. De luchtpijp is een buis die door kraakbeenringen verstevigd wordt. De luchtpijp komt uit in de bronchiën die op hun beurt weer uitmonden in kleine bronchiën en bronchiolen. Bronchiolen zijn een soort kleine buisjes die door spieren worden open gehouden en monden uiteindelijk uit in de longblaasjes. Longweefsel is elastisch, waardoor het tijdens de ademhaling op kan rekken door middel van de ademhalingsspieren en het middenrif. In die longblaasjes gaat zuurstofrijke lucht het lichaam in en afvalstoffen verlaten het lichaam, zoals koolstofdioxide. De luchtwegen van een paard worden schoongehouden door kliercellen en trilhaartjes. De kliercellen maken slijm aan dat stof en ongewenste cellen opneemt en de trilhaartjes werken deze dan weer naar buiten. Als er (te) veel van deze stofdeeltjes worden ingeademd of bij een infectie wordt er meer slijm aangemaakt door deze kliercellen. De trilhaartjes hebben meer slijm af te voeren en dat kan neusuitvloeiing geven of hoest veroorzaken. Door deze infectie kunnen de trilharen beschadigen, waardoor het slijm niet voldoende afgevoerd kan worden. Daardoor kan er slijm en vuil achterblijven in de longen, wat weer voor nieuwe irritatie en infecties kan zorgen. Een acute luchtweginfectie wordt vaak door virussen veroorzaakt. Als je paard klachten heeft, wacht dan niet te lang met actie ondernemen! Hoe langer klachten aanhouden, hoe lastiger het wordt om het probleem aan te pakken. Bovendien kan het paard dan ook uiteindelijk een allergie gaan ontwikkelen. Vergeet niet dat ook stressfactoren zoals verhuizing, nieuw paard of juist verlies van een vriendje op stal een daling van het immuunsysteem kunnen geven en daarmee paarden gevoeliger worden voor allerlei (luchtweg-)infecties en aandoeningen!